Gıda israfını azaltmak ve çevreye duyarlı üretim anlayışını desteklemek için yürütülen AgriBioPack projesi, Akdeniz ülkelerinde yaygın olarak tüketilen ürünler için biyo-bazlı, aktif ve akıllı ambalaj çözümleri geliştirmeyi hedefliyor. İstanbul Teknik Üniversitesi Gıda Mühendisliği yüksek lisans öğrencisi Nihal Sultan Bayar, PRIMA Programı kapsamında desteklenen bu uluslararası projede, teoriyle pratiği birleştiren araştırma süreçlerine katıldı. Bayar, ambalaj çözümlerinde kullanılacak biyoaktif bileşenlerin değerlendirilmesi ve prototip ambalajların test edilmesi gibi aşamalarda görev alarak araştırma pratiğini geliştirme fırsatı buldu. Aynı araştırma grubunda yer alan yüksek lisans öğrencisi Eylem Çağrıcan Gök ile birlikte, sürdürülebilir ambalaj üretimi alanında disiplinlerarası bir çalışma deneyimi yaşadı.
“Çalıştığım projede, lisansüstü eğitim sürecinde edindiğim teorik bilgiyi pratik anlamda değerlendirme imkânı buldum. Bu bilgiler çalışmanın hızlı ve etkili bir şekilde ilerlemesine katkı sağladı,” diyen Bayar, ambalaj malzemelerinin geliştirilmesinde aktif görev aldı.
Prof. Dr. Neşe Şahin Yeşilçubuk yürütücülüğünde İTÜ’de sürdürülen proje, Akdeniz’e özgü gıda ürünlerinin (örneğin balık filetoları, beyaz et, meyve barları gibi) raf ömrünü uzatmak amacıyla, tarım-gıda atıklarından elde edilen biyoaktif bileşenlerle geliştirilen ambalaj çözümleri tasarlıyor. Bu çözümler; filmler, matlar ve kaplamalar gibi farklı biçimlerde üretilerek gıdanın mikrobiyal dengesini düzenliyor ve raf ömrünü bilimsel olarak optimize ediyor. Ambalajların temelini oluşturan bileşenler arasında bezelye proteinleri ve PLA (poli laktik asit) gibi sürdürülebilir polimerler yer alıyor. ICT tabanlı akıllı sensörler ve mobil uygulamalarla donatılan ambalaj sistemleri ise, gıdanın güvenliği ve raf ömrüne dair gerçek zamanlı bilgi sunarak tüketiciye değerli bir farkındalık kazandırmayı amaçlıyor.
AgriBioPack, yalnızca teknik ürünler değil, aynı zamanda dijital veri tabanları, pazar analizi modelleri ve politika önerileriyle de gıda endüstrisine yön veriyor. Akdeniz bölgesinde tarımsal atıkların yeniden değerlendirilmesiyle ekonomik, çevresel ve toplumsal sürdürülebilirliği destekleyen proje, Türkiye’den İTÜ’nün yanı sıra Ege ve Yeditepe Üniversiteleri; Avrupa’dan ise İtalya, Fransa, İspanya, Hırvatistan, Slovenya ve Fas’tan pek çok paydaşı bir araya getiriyor. Avrupa Birliği Horizon 2020 destekli PRIMA Programı kapsamında fonlanan proje, çok aktörlü ve uygulamaya yönelik yapısıyla, araştırma çıktılarını doğrudan yerel üreticilere ve politika yapıcılara ulaştırmayı hedefliyor.