İstanbul Teknik Üniversitesi Avrasya Yer Bilimleri Enstitüsü araştırmacısı Mehmet Cüneyd Demirel, bilimsel kariyerinde Türkiye’nin yaşadığı en büyük doğal afetlerden birinin ardından, felaketin ardışık etkilerini anlamaya yönelik iddialı bir araştırma projesinde araştırmacı olarak yer aldı. “6 Şubat 2023 Türkiye depreminin eşzamanlı heyelanları ve ardışık tehlikeleri: Ön veri tabanı geliştirme ve modelleme analizi” başlıklı projede, hem zorlu arazi koşullarında veri toplama hem de ileri düzey modelleme süreçlerinde sorumluluk üstlenerek araştırmacı kimliğini derinleştirme fırsatı buldu.

Proje kapsamında, 6 Şubat depremlerinin tetiklediği toprak kaymalarının ve bu kaymaların neden olduğu ardışık sel felaketlerinin mekanizmaları incelendi. Demirel, deprem bölgesinde gerçekleştirdiği arazi gezileri ve yerinde incelemelerle sahadan kritik veriler topladı. Drone ile LiDAR görüntüleme teknolojisini kullanarak heyelanların kapattığı nehir yataklarının yüksek çözünürlüklü modellerini oluşturdu ve bu verileri hidrolojik ve Landlab modellerine entegre ederek felaketin nasıl bir zincirleme reaksiyona yol açtığını analiz etti.

“Depremin yıktığı bir coğrafyada, doğanın kendi içindeki bu yıkıcı etkileşimini görmek, bilimsel merakımı ve problem çözme becerilerimi bir üst seviyeye taşıdı. Arazideki bir izin, bir drone görüntüsünün ve bir hidrolojik modelin nasıl bir araya gelip büyük bir felaketin sırrını çözebileceğini deneyimlemek, araştırmacı kimliğimi saha ve laboratuvar arasında sağlamlaştırdı. İTÜ’de aldığım eğitim, bu kadar karmaşık ve çok disiplinli bir soruna analitik bir yaklaşımla çözüm geliştirmemde çok etkili oldu.” diyor Demirel.

Projenin yürütücülüğünü üstlenen Mehmet Cüneyd Demirel, elde ettiği sonuçlarla yalnızca felaketin mekanizmasını ortaya koymakla kalmadı, aynı zamanda gelecekteki benzer afetler için önleyici tedbirler ve tahmin modelleri geliştirilmesine yönelik ilk adımları attı. Proje kapsamında çekilen ve YouTube’da yayımlanan video ile çalışmanın bulguları geniş kitlelerle paylaşılarak toplumsal farkındalığa da katkı sağlandı.

İTÜ, Türkiye’nin en büyük doğal afetlerinden birinin ardındaki karmaşık verileri büyük resmi anlamak için bir araca dönüştürürken, Mehmet Cüneyd Demirel gibi araştırmacılarımıza da bilimsel dünyada sağlam adımlarla ilerleme ve toplumsal güvenliğe doğrudan katkı sunma fırsatı veriyor. Demirel’in bu deneyimi, üniversitemizin bilimsel bilgiyi toplumun yararına sunan bir kurum olduğunun en güncel kanıtıdır.