İstanbul Teknik Üniversitesi Elektrik Mühendisliği Bölümü’nde yüksek lisans eğitimini sürdüren Tayfun Işıkelekoğlu ile aynı bölümde doktora öğrencisi ve araştırma görevlisi olan Batı Eren Ergun, sürdürülebilir enerji teknolojileri alanında geleceğe yön verecek bir projede birlikte çalışıyor. Doç. Dr. Mehmet Onur Gülbahçe yürütücülüğünde gerçekleştirilen ve TÜBİTAK 3501-Kariyer Geliştirme Programı kapsamında desteklenen proje, mikro-şebekelerde kullanılacak değişken hızlı rüzgâr türbinleri için yüksek verimli, maliyet etkin ve nadir toprak mıknatısı içermeyen bir jeneratör mimarisi geliştirmeyi hedefliyor.
“İTÜ’de aldığım teorik altyapı sayesinde jeneratörün elektromanyetik ve yapısal karakteristiklerini daha iyi anlayabildim. Özellikle elektrik makineleri ve optimizasyon derslerinin katkısıyla, tasarım sürecine hem analitik hem de deneysel boyutta aktif şekilde dahil oldum.” diyor Tayfun.
“Projede yer almak, sürdürülebilirlik ve yerli üretim konularında bakış açımı genişletti. Radyal-eksenel akı topolojileriyle çalışmak ve çok amaçlı optimizasyon algoritmalarını uygulamak, teorik bilginin pratiğe nasıl dönüştüğünü birebir deneyimlememi sağladı.” diyor Batı Eren
Projede geliştirilen radyal-eksenel akı (radi-axial flux) anahtarlamalı jeneratör tasarımı, hem teknik hem de çevresel sürdürülebilirlik açısından önemli bir alternatif sunuyor. Geleneksel jeneratörlerde kullanılan nadir toprak elementleri, yüksek maliyetleri ve sınırlı tedarik zincirleri nedeniyle küresel ölçekte sürdürülebilirlik sorunları yaratırken, bu proje doğaya duyarlı ve yerli üretime dayalı çözümler üretmeyi amaçlıyor.
Araştırma; manyetik eşdeğer devre modellerinin kurulmasıyla başlayan analitik bir tasarım süreci, Gri Kurt Optimizasyon Algoritması kullanılarak gerçekleştirilen harmonik bastırma uygulamaları ve sonlu elemanlar analizi (FEA) ile doğrulama aşamalarını içeriyor. Elektromanyetik, mekanik ve ısıl analizler sayesinde jeneratörün performansı bütüncül biçimde test ediliyor. Geliştirilen jeneratör mimarisi yalnızca akademik literatüre katkı sunmakla kalmayacak, aynı zamanda yerli sanayiyle yapılacak iş birlikleriyle prototip üretimine dönüştürülerek ekonomik ve teknolojik katma değer yaratacak.
Bu yenilikçi yaklaşım, yalnızca akademik literatüre katkı sunmakla kalmayacak, aynı zamanda yerli sanayiyle iş birliği içinde prototip üretimi hedeflenerek ekonomik katma değer de yaratacak. Çevresel açıdan ise, nadir toprak elementlerinin kullanımını azaltarak doğaya daha duyarlı bir teknoloji öneriyor. İTÜ olarak bu projeyle bir yandan elektrik makineleri alanında özgün ve patent potansiyeli taşıyan bir tasarım geliştirirken, diğer yandan genç mühendislerimizi geleceğin enerji sorunlarına çözüm üreten donanımlı araştırmacılar olarak yetiştiriyoruz.
